Categories: Bilim

Bilim insanları alarmda! Okyanus sıcaklıkları rekor kırıyor

Okyanus yüzeyindeki ısı rekor düzeylere ulaşmış durumda. Sıcaklıklar Mart ayının ortalarında tırmanmaya başlarken Nisan ayında zirvelere ulaştı. O vakitten beri sıcaklıklar ilkbaharda doğal olarak olduğu üzere düşmeye başladı. Fakat halihazırda ölçülen sıcaklılar yılın bu vakti için tarihi düzeylerde seyrediyor.

Okyanus sıcaklıkları rekor kırdı

Gemiler, şamandıralar ve şamandıralardan oluşan bir ağ kullanarak okyanus yüzey sıcaklığını hesaplayan Ulusal Okyanus ve Atmosfer İdaresi‘nde oşinograf olan Gregory C. Johnson, bilgilerin dikkat cazip olduğunu tabir etti. Okyanus ve iklim dinamikleri profesörü Matthew England ise rekorun radikal olmadığını, bir evvelki rekordan yaklaşık onda iki derece daha yüksek olduğunu lakin devasa su kütlesini ısıtmak için ne kadar ısıya muhtaçlık duyulduğu göz önüne alındığında gereken gücün çok büyük olduğunu söyledi.

Elde edilen datalara nazaran 2023’ün başlarında okyanuslarda süratli ısınma görüldüğü ve sıcaklıkların 21.1 dereceye yükseltiği belirtiliyor. Lakin bilim insanları bu süratli artışın arkasında ne olduğunu şimdi tespit edebilmiş değil. Hemfikir olunan bahis ise sıcaklıklarından ansızın yükseldiği. Kimi bilim insanları bu yeni rekorların kaygı verici bir trendin başlangıcına işaret edebileceğinden kaygı ediyor. Lakin genel görüş ortak: Okyanuslar ısınırsa mercanlar yok olur, deniz ömrü krize girer, deniz düzeyi artar ve gezegen daha fazla ısınır.

Sorun “El Niño” mu?

Sıcaklık artışının nedenlerinden birisi olarak doğal yollardan orta ve doğu tropikal Pasifik Okyanusu’nda oluşan global bir okyanus-atmosfer olayı El Niño olduğu söyleniyor. Bu iklim olayı global ısınmayla bağlı. Dünya, El Niño’nun daha soğuk muadili olan ve global ısınmanın tesirlerini maskeleyen La Niña’nın üç yıllık tesirinden yeni çıktı.

Bilim insanı Johnson bu durumu şu formda açıklıyor: “Bu biraz dondurucunun kapısının bir müddet açık kalması ve gezegenin soğumasına yardımcı olması üzere bir şey.” Fakat bu dondurucu açıkken bile, art plan sıcaklıkları yükselmeye devam etti. Artık dondurucu kapalı ve her şey eskisinden daha sıcak.

Öte yandan bilim insanlarını endişelendiren şey ise El Niño’nun en güçlü etabına gelmemiş olmasına karşın sıcaklıkların süratle yükseliyor olması. Kimileri bu durumun iklim değişikliğinin iklim modellerinin öngörmediği halde ilerliyor olabileceğine işaret ettiğini düşünüyor.

Okyanuslar, dünyanın ürettiği çok ısının yaklaşık yüzde 90’ını ve karbon kirliliğinin yaklaşık yüzde 25’ini emiyor. Hasebiyle okyanusların ısınması global ısınmada bir çarpan tesirine neden oluyor. Okyanus ısısındaki artışın gerisindeki nedenler ne olursa olsun, sıcaklıklar grafiklerin dışına çıkmaya devam ederse tesirleri potansiyel olarak felakettir.

Şinasi Kaya