Categories: Bilim

Gökbilimciler, uzayda gerçekleşen şimdiye kadarki en büyük patlamayı keşfetti

Geçtiğimiz yılın Ekim ayında daha evvel eşi görülmemiş bir gama ışını patlaması keşfedilmişti. Lakin yakın bir vakitte yapılan bir araştırmaya nazaran bu gama ışını patlaması kadar büyük olmasada daha uzun süren ve ondan sonraki uzayda gerçekleşen en büyük patlama olarak nitelendirilebilecek yeni bir patlama keşfedildi.

Keşfedilen bu yeni patlama, herhangi bir süpernovadan 10 kat daha parlak

Southampton Üniversitesi’nde araştırma vazifelisi olan Philip Wiseman liderliğindeki astronomlar, yakın bir vakitteki araştırmalarını Royal Astronomical Society’de yayınladı. Bu araştırma ile bilinen kara delik birikimi senaryolarının çok bir uzantısı olarak tanımladıkları bu göz kamaştırıcı patlama ortaya çıktı.

AT2021lwx olarak bilinen bu olay birinci olarak üç yıl evvel Kaliforniya’daki Zwicky Süreksiz Tesisi tarafından tespit edildi, lakin Wiseman ve meslektaşlarının bu olayın Dünya’dan ne kadar uzakta olduğunu hesaplaması bile aylar aldı. Sonuçlar, sekiz milyar ışıkyılı uzaklıkta olduğunu ortaya çıkardı, bu da kaynağın bu kadar geniş bir uzaklıktan görülebilmesi için şaşırtan derecede parlak olması gerektiği manasına geliyordu.

Wiseman yaptığı açıklamalarda “Aniden gözlerimiz dışarı fırladı. Zira bu şey bir süpernova olamaz. Bu gözlemlediğimiz şey 10 kat fazla parlak ve bu enerjiyi patlayan bir yıldızla yaratamazsınız. Daha evvel gördüğümüz hiçbir şeye benzemiyor.” dedi.

Araştırmalar sonucunda ekip, patlamanın büyük bir hidrojen gazı bulutunun Güneş’ten 100 milyon kat daha büyük bir harika kütleli kara delikle çarpışmasıyla kıvılcımlandığını öne sürdü. Araştırmacılara nazaran bulut, kara deliğin etrafında toplanırken ağır gelgit kuvvetleri onları aydınlatan ve milyarlarca ışıkyılı boyunca görünür kılan gaz aracılığıyla şok dalgaları gönderdi ve böylelikle bu devasa patlama ortaya çıktı.

Hipotezlerini doğrulamak için araştırmacılar hem AT2021lwx’i izlemeye hem de misal süreksiz patlamaları aramaya devam etmeyi planlıyorlar. Önümüzdeki 10 yılda daha da güçlü araçların çevrimiçi olması ve araştırmaların hızlanması bekleniyor.

Meral Erden