Kızıl Gezegen Mars, Bugünden 3 Milyon Yıl Evvel Nasıl Bir Gezegendi?

Bilim insanları Mars bulmacasını hala tamamen çözebilmiş değil. Yüzey araştırma aracı ve uydu gözlemlerinden gelen veriler sayesinde bir zamanlar yüzeyinde bol miktarda su olduğunu biliyoruz. Bu da gezegenin o dönemlerde sıcak ve nemli olduğuna işaret ediyor. Diğer taraftan, bulunan başka kanıtlar da Mars’ın genelde soğuk olduğunu, ancak soğuk ve kuru bir çöl olmadığını da gösteriyor. Bu iki fikir birbiri ile çatışıyor gibi görünebilir, ancak yeni araştırmalar ikisinin de doğru olduğunu gösteriyor. Mars bir zamanlar hem soğuk hem de nemli bir gezegendi.  

Araştırmacılar, Kızıl Gezegende tanık olunan şaşırtıcı özellikleri açıklayabilecek bir model oluşturmak için çeşitli çalışmalar yürüttü. Gezegen sıcak ve ıslak ya da soğuk ve kuru değilse üçüncü bir seçenek olabilir mi? Bulgularını Proceedings of the National Academy of Sciences dergisinde yayınladılar. Araştırmalarında buldukları soğuk ve ıslak senaryolarının, Mars’ın Kuzey Yarımküresi’nde kutup bölgesine uzanan geniş bir sıvı okyanusun varlığını açıklayabileceğine inanıyorlar.

Mars’ı inceleyen gezegen bilimciler, Kızıl Gezegen’de bir zamanlar tsunamilerin olduğunu da buldular. Okyanus çok soğuk bir iklim nedeniyle donmuş olsaydı, bu tsunamiler olmazdı. Ancak daha ılıman bir iklim, okyanustan karaya yağış yoluyla su aktarıldığı anlamına gelirdi. Bununla birlikte, soğuk ve ıslak koşullar da var olabilirdi.

Ekip, bu dünya için gerekli parametreleri hesaplamak için gelişmiş bir genel sirkülasyon modeli kullandı. Mars’ın ortalama sıcaklığı, donma noktası olan 0 derecenin altında olsa bile bir okyanusun var olmasının mümkün olduğunu hesapladılar. 3 milyar yıl önce, buzulların ovalardan akıp okyanusa geri döndüğü, güneyde buzla kaplı platolar kalmış olmalı. Yağışlar ise kıyı şeridinde ılımlı olabilirdi. Bu senaryoda, okyanus yüzeyi 4,5 derece olabilirdi. Bu sıcaklık elbette tropikal değil, ama suyun sıvı kalması için yeterli.

Kaynak:  Chip