Categories: Bilim

NASA, 50 yıllık süpersonik uçak yasağını sona erdirecek

27 Nisan 1973’te ABD Federal Havacılık Yönetimi (FAA), sivil uçakların ABD üzerinde Mach 1’den daha yüksek süratlerde uçuş yapılmasını yasaklamıştı. Bu karar, 1968 uçak gürültüsünü azaltma yasası ve ülkenin kimi bölgelerinde askeri uçaklardan kaynaklanan sonik patlamalarına yönelik artan kamuoyu telaşının akabinde gelmişti. NASA’nın Quest misyonu ise süpersonik ticari uçakları tekrardan devreye alma konusunda emin adımlarla ilerliyor.

50 yıllık yasağın akıbeti NASA’ya bağlı

ABD’nin tam 50 yıl önce 1973’te yürürlüğe aldığı yasak bugün hala geçerli. Öte yandan FAA, 2020’nin sonundan bu yana sivil süpersonik uçuş denetimini değiştirmek hedefiyle uçak gürültüsü düzenlemelerini gözden geçiriyor. Bu gözden geçirmenin başka tarafından NASA, Quesst projesi aracılığıyla, Lockheed Martin ile X-59 deneysel uçağını geliştiriyor.

X-59’un temel hedefi, süpersonik uçağın şok dalgasını yere yanlışsız değil üst doğru saptıran yeni bir aerodinamik gövde ve kanat dizaynını test etmek. Uçuşa elverişliliği kanıtlandıktan sonra, yer sensörleriyle donatılmış bir uçuş test pisti ve bir dizi istekli topluluk üzerinde Mach 1.4 suratında uçurularak uçağın patlama yerine sonik bir gümbürtüye benzetilen ses ayak izi pahalandırılacak.

NASA’ya nazaran, elde edilecek ses bilgileri sayesinde FAA, ilgili düzenlemeleri yapabilecek temellere sahip olacak. Şayet NASA başarılı olursa, süpersonik seyahat çağı tekrardan hayatımıza girebilecek. Şimdi uçuş testi için net bir tarih yok lakin General Electric Aviation’dan alınan 22.000 pound itme gücüne sahip motor geçtiğimiz Aralık ayında X-59’a entegre edilmişti. Bu vakte kadar kimi testler de gerçekleştirildi. Şayet büyük problemler yaşanmazsa X-59, 2023 yılı içerisinde havalanacak.

Ulaş Utku Bozdoğan

Teknoloji alanındaki güncel gelişmeleri titizlikle takip edip bu konuda derinlemesine analizler sunan bir yazar. bilgi teknolojileri, yapay zeka, mobil teknolojiler ve dijital trendler gibi konularda geniş bir bilgi birikimine sahip. Teknolojinin hızla değişen dünyasındaki yenilikleri sade ve anlaşılır bir dille aktarma çalışır. Teknolojinin getirdiği dönüşümleri yakından izleyen ve bu konudaki görüşlerini etkileyici bir şekilde paylaşan Ulaş Utku Bozdoğan, teknoloji haberleri alanında önemli bir ses haline gelir :)