Categories: Bilim

Uçaklar Neden Kara Kutuların Yapıldığı Gereçten Yapılmaz?

Bildiğiniz üzere “kara kutular (uçuş veri kayıt cihazları)” uçak kazalarının en büyük tanıklarıdır. Uçuş esnasındaki değişimleri algılayan sensörler sayesinde kazanın ardından aktif hale gelen bu vericiler, 30 gün boyunca sinyal yayar ve uluslararası arama-kurtarma uyduları tarafından algılanır; böylece uçağın yerinin belirlenmesini sağlar. Gücünü bataryadan alan kara kutular, suya düştüklerinde ise 6.000 metre derinliğe kadar 30 gün boyunca ses dalgası yayabilir.

İçinde bulunan çipler, kaydedilen bütün verileri saklar. Bu bilgiler hassas olduğu için kara kutular çok dayanıklı malzemelerden yapılır, uçak düşse dahi minimum hasar alarak içindeki bilgileri korumayı başarır.

Öncelikle şunu belirtmek gerekir ki trajik uçak kazaları yaşanıyor olsa da hâlâ açık ara en güvenli ulaşım aracı uçaklardır.

Ulaş Utku Bozdoğan: Uçaklar Neden Kara Kutuların Yapıldığı Gereçten Yapılmaz? 1Ulaş Utku Bozdoğan: Uçaklar Neden Kara Kutuların Yapıldığı Gereçten Yapılmaz? 1

Anlık uçuşları gösteren bir internet sitesindeki bu görselde de görüldüğü üzere sadece şu an bile gökyüzünde çok sayıda uçak bulunuyor. Bir de bütün gün, hatta bütün yıl boyunca yapılan uçuş miktarını düşünün. Bir pilotun, kariyeri boyunca 10.000 kadar uçuş yapıyor olmasını bilmek de uçaklara olan güveninizi artıracaktır. Yani uçak kazasında ölme ihtimaliniz büyük ikramiyeyi tutturma ihtimalinizden bile düşüktür.

Kara kutu, ismiyle ironik bir şekilde “kara” değildir.

Ulaş Utku Bozdoğan: Uçaklar Neden Kara Kutuların Yapıldığı Gereçten Yapılmaz? 3Ulaş Utku Bozdoğan: Uçaklar Neden Kara Kutuların Yapıldığı Gereçten Yapılmaz? 3

Çünkü kaza sonrasında kolay fark edilebilmesi için kırmızı renk tercih edilmiştir. Uçak enkazının parçaları yüzlerce metre savrulabilir; genellikle de dağ, orman, okyanus gibi yerlerde arama yapılacağı için kara kutuların renginin gerçekten kara olması büyük bir dezavantaj olurdu.

İçindeki hassas bilgiler, titanyumdan ya da çelikten yapılmış kalın metal bloklarla korunur.

Bu cihazlar 2,25 tonluk basıncı kaldırabilecek kadar sağlamdır. Ayrıca ısı ve yangına karşı korunması için de plastikle çevrili sıvı köpükle donatılmıştır. Isıya dayanıklılığı 1.100 santigrat dereceye kadar ulaşabilir.

Çok sağlam yapılır çünkü kokpitte yapılan tüm konuşmalar, uçağın yaptığı tüm hareketler, motordan gelen veriler, irtifa, rota, yakıt durumu, kabin ısısı, hava basıncı ve daha pek çok veriyi kayıt altına alır.

Gelelim asıl sorumuzun cevabına: Kara kutular madem bu kadar dayanıklıysa uçaklar neden aynı malzemelerden yapılmıyor?

Uçaklar kara kutuların yapıldığı malzemelerden yapılsaydı onları uçurmak çok daha maliyetli olurdu. Uçakların yapıldığı alüminyum, kara kutuların yapıldığı titanyumdan iki kat daha hafiftir. Aslında titanyum da hafif bir metaldir fakat özgül ağırlığı 4.51’dir, alüminyumunki ise 2.71’dir. Havadayken kanatların esnemesi gibi faktörler de önemlidir; uçaklarda kullanılan alüminyum, cam karışımlı olduğu için hem sert hem yüksek esneme kabiliyetine sahiptir.

Daha da önemlisi, maliyeti önemsemeyip uçaklar titanyumdan yapılsaydı bile yine can kaybı yaşanırdı. Düşen uçak parçalanmazdı fakat o kadar yüksekten o hızla yere çarpan sert bir uçağın içinden kurtulabilmek çok mümkün olmazdı. Daha iyi anlamak adına düşen bir asansör örneği verilebilir, asansöre bir şey olmaz fakat içindekiler yine de zarar görür.

Kaynak:  Webtekno

Ulaş Utku Bozdoğan

Teknoloji alanındaki güncel gelişmeleri titizlikle takip edip bu konuda derinlemesine analizler sunan bir yazar. bilgi teknolojileri, yapay zeka, mobil teknolojiler ve dijital trendler gibi konularda geniş bir bilgi birikimine sahip. Teknolojinin hızla değişen dünyasındaki yenilikleri sade ve anlaşılır bir dille aktarma çalışır. Teknolojinin getirdiği dönüşümleri yakından izleyen ve bu konudaki görüşlerini etkileyici bir şekilde paylaşan Ulaş Utku Bozdoğan, teknoloji haberleri alanında önemli bir ses haline gelir :)

Share
Published by
Ulaş Utku Bozdoğan

Recent Posts

Apple’ın iPhone 17 Serisinde Titanyum Malzeme Kullanımıyla İlgili Güncel Gelişmeler

Apple'ın iPhone 17 serisinde titanyum malzeme kullanımıyla ilgili en son gelişmeleri öğrenin. Dayanıklılık ve şıklık…

4 saat ago

Cyberpunk 2077 Artık Mac İçin de Geliyor!

Cyberpunk 2077 artık Mac kullanıcıları için de erişilebilir! Oyunun heyecan verici dünyasını Mac üzerinde keşfedin…

6 saat ago

Samsung Galaxy S26 Serisi Kameraları Hakkında Yeni Sızıntılar

Samsung Galaxy S26 Serisi kameralarındaki son sızıntıları keşfedin. Yeni özellikler ve detaylar için hemen tıklayın!

6 saat ago

Yapay Zekânın Meslekler Üzerindeki Etkisi ve Geleceğin Meslekleri

Yapay zekânın meslekler üzerindeki etkisi ve geleceğin mesleklerini keşfedin. Teknolojinin iş dünyasına katkılarını ve kariyer…

7 saat ago

iPhone 17 Serisinin Renk Seçenekleri ve Tasarım İpuçları

iPhone 17 serisinin renk seçenekleri ve tasarım ipuçlarıyla en şık ve kişisel tarzınıza uygun telefonu…

8 saat ago

Apple ve Samsung’un Katlanabilir Telefon Rekabeti: iPhone Fold ve Galaxy Z Fold 7

Apple ve Samsung'un katlanabilir telefon rekabetini karşılaştırın: iPhone Fold ve Galaxy Z Fold 7 özellikleri,…

9 saat ago