Öksürüğün Geçmemesinin Sebepleri
Hastalık sürecini geride bırakmış olmamıza rağmen neden hâlâ öksürüyoruz? Semptomlar sona ererken öksürüğün bir türlü geçmemesi, pek çok kişinin merak ettiği bir konudur. Gelin, bu soruların derinliklerine inelim.
Öksürük Nedir? Öksürük, vücudun hava yollarını koruma mekanizmasının önemli bir parçasıdır. Queen’s Üniversitesi’nde görev yapan akciğer uzmanı ve araştırmacı Lorcan McGarvey, öksürüğün, hava yollarını su, zararlı gazlar ya da istemeden yutulan yiyecek parçaları gibi tehlikelerden arındıran kritik bir refleks olduğunu belirtmektedir. Bu refleks, hava yoluna ulaşan sinirler tarafından tetiklenir. Sinirler, soğuk hava ve kimyasal bileşenler gibi çeşitli uyaranlara tepki veren reseptörlerle etkileşimde bulunur.
Bir tahriş edici maddenin bu reseptörleri uyarması durumunda, sinirler vagus siniri aracılığıyla beyne öksürme isteği olarak algılanan sinyaller gönderir. Beyin, bu sinyalleri değerlendirerek hava yolunu “öksür” veya “öksürmeme” şeklinde komutlandırır.
Bilim insanları, öksürüğü tetikleyen birçok farklı uyaran olduğunu kabul etse de, hasta olduğumuzda veya hastalığın ardından geçen haftalarda öksürüğün neden devam ettiği konusunda henüz net bir görüş birliğine varamamışlardır. Çeşitli görüşler, öksürüğün boğazı mukustan temizlemek için harekete geçtiği yönündedir. Bunun yanı sıra, virüslerin vücutta yayılarak bu refleksi tetiklediği de iddia edilmektedir. Yani enfeksiyonlar, vücudun bu savaştaki galibiyet çabasına, tüm tedavilere rağmen hâlâ varlığını sürdürmek için mücadele ediyor.
Ayrıca, birçok enfeksiyon, balgam üretmeyen kuru öksürüklerle de tanımlanabilir. Eğer bir enfeksiyon sırasında hava yollarını temizlemek için öksürüyorsak, bu durum sinirlerimizin, enfeksiyon sırasında öksürüğü tetikleyen tam mekanizmayı açıklamadığını göstermektedir. Enfeksiyonların, sinirleri aşırı duyarlı hale getirdiği gerçeği de göz ardı edilmemelidir. Bazı bilim insanları, inatçı bir enfeksiyon sonrası oluşan öksürüklerin, sinirlerin hastalığın sona ermesinden sonra aşırı duyarlı kaldığında ortaya çıktığını öne sürmektedir.
Özetle, enfeksiyonu veya gribi 1 hafta-10 gün önce atlatmış olsanız bile, öksürük peşinizi kolay kolay bırakmaz. Bunun nedenleri henüz tam olarak anlaşılmamış olsa da, öksürüğün boğazı mukustan temizlemek için harekete geçtiği genel bir görüş olarak kabul edilmektedir. Ayrıca belirli bir süre virüse maruz kalmak, hastalıktan sonra hava yollarındaki reseptörlerin aşırı hassaslaşmasına yol açmakta ve bu durum öksürüğün devam etmesine sebep olmaktadır.
Kaynaklar: National Geographic, Very Well Health
Kaynak: Webtekno
