Filmlerin Rüya Üzerindeki Etkisi
Neden bazı filmleri izledikten sonra bu kadar yoğun rüyalar görüyoruz? Bu durumun ardında yine beynimiz yatıyor, ancak bunun mekanizması oldukça ilginç. Öncelikle rüya görmek ve beyin arasındaki ilişkiye bir göz atalım.
Rüya görmek hâlâ tam olarak çözülememiş bir gizem olsa da, uykunun özellikle REM evresinde ortaya çıkan zihinsel süreçler olduğu biliniyor. Bu evrede, beynimiz neredeyse uyanık olduğu kadar aktif bir şekilde çalışıyor. Nörobilimciler, rüyaların işlevini kesin olarak açıklayamamış olsa da, bunların hafıza pekiştirme, duygusal işleme ve bilinçaltındaki düşünceleri düzenleme gibi süreçlerle bağlantılı olduğuna inanıyorlar. Film izledikten sonra rüya görmemizin temel nedeni, beynimizin izlediğimiz sahneleri işleyerek anlamlandırmaya çalışmasıdır.
Beynimiz, gün içinde edindiği bilgileri uyku sırasında değerlendirir ve önemli olanları uzun süreli hafızaya atarken gereksiz olanları elemekte, böylece boş alan açmaktadır. Ancak, bazı görseller ve derin duygusal deneyimler beynimizin dikkatini çekebilir, bu da bu bilgilerin rüyalarda yeniden ortaya çıkmasına neden olabilir.
Film İzlemenin Beynimizi Etkileme Şekilleri
Film izlemek, beynimizde oldukça güçlü duygusal ve bilişsel tepkilerin ortaya çıkmasına yol açar. Özellikle gerilim, korku, dram ve aksiyon türündeki filmler, beynin duygu merkezlerini harekete geçirir. Korku ve duygusal tepki merkezimiz amigdala, korku filmleri izlediğimizde aktif hale gelir. Bu durum “savaş ya da kaç” tepkisini tetikleyebilir ve bu da uyku sırasında etkilerin yansımasına neden olabilir. Yani, Paranormal Activity gibi korku filmleri izliyorsanız, sonrasında kâbuslar görmeniz oldukça olağandır.
Ayrıca, hafıza merkezimiz hipokampus, anıları ve yaşadığımız deneyimleri düzenler. Film izlerken yaşadığımız duygusal tepkiler hipokampus tarafından kaydedilir ve uyku sırasında yeniden işlenebilir. Özellikle gerçek olaylardan uyarlanan dramalar, hafızamıza daha derin bir şekilde kazınarak rüyalarımızda kendini gösterme potansiyeline sahiptir.
Psikoloji ve Rüya Kuramları ile Film Rüyaları
Freud ve Jung gibi psikanalistler, rüyaların bilinçaltımızın bir yansıması olduğunu savunmuşlardır. Freud’a göre rüyalar, bastırılmış arzularımızın ve korkularımızın dışavurumlarıdır. Jung ise rüyaların, kolektif bilinçaltımızın sembolik anlatımları olduğunu düşünüyordu. Bu bağlamda, izlediğimiz filmlerle bağlantılı olarak rüyalarımızda bu sembollerin ortaya çıkması oldukça mümkündür.
Korku Filmleri Sonrası Kâbus Görmemek İçin Öneriler
Eğer korku filmleri izlemekten vazgeçemiyorsanız ancak bu filmlerin rüyalarınıza yansımasını istemiyorsanız, bazı önlemler alabilirsiniz. Öncelikle, uyumadan en az 1 saat önce ekranları kapatmanız önerilir. Bu, beyninizin izlediğiniz görüntüleri işlemeye başlamasını engelleyebilir. Yatmadan önce sakinleştirici müzik dinleyerek zihninizi rahatlatabilirsiniz. Ayrıca kitap okumak da bir seçenek olabilir; ancak seçeceğiniz kitabın türüne dikkat etmekte fayda var. Sizi etkileyecek kitaplar da rüyalarınızda kendine yer bulabilir.
Filmi izledikten sonra sizi rahatlatacak aktiviteler yaparak pozitif düşüncelere yönelmek ve kâbuslarınızın önüne geçmek mümkündür. Ayrıca, beyin dalgalarını aktive edecek yüksek şekerli atıştırmalıklardan da uzak durmanız önerilir.
O zaman o soruyu soruyoruz: Siz en son hangi filmi izledikten sonra etkileyici bir rüya gördünüz?
Kaynaklar: Academia, CNet, Psychology Today, PMC, Psychologs
Kaynak: Webtekno
