Dünya’nın Derinliklerine Seyahat: Mümkün mü?
Bir macera gibi görünebilir, ancak bu işin gerçek imkânları neler? Dünya’nın yapısını biraz daha iyi anlayarak, bu sorunun yanıtına ulaşalım. Hayaller ve gerçekler arasındaki fark da bu bağlamda önemli bir konu. Dünya, temelde üç ana katmandan oluşmaktadır: kabuk, manto ve çekirdek.
Yaşadığımız yüzey kısmı, yani kabuk, ortalama 40 kilometre kalınlığa sahiptir. “Ne var ki 40 km’de?” dediğinizi duyar gibiyim; ancak işler düşündüğünüz kadar basit değil. Farz edelim ki bir kürek ya da devasa bir matkapla bu katmana ulaşmaya çalışıyoruz. Mantoya adım attığımızda ise zorluklar baş göstermeye başlıyor. Manto yaklaşık 2.900 kilometre derinlikte ve burada karşılaşacağımız sıcaklıklar gerçekten etkileyici. Mantoda sıcaklık 1.000 ila 3.700 derece arasında değişmektedir. Bu aşamada, matkapla kazma hayaliniz suya düşer; çünkü bu sıcaklıklarda kullanılan her türlü malzeme erir ve yok olur.
Daha da derinlere, çekirdeğe ulaşmayı hayal ettiğimizde ise her şey daha da çılgın bir hal alıyor. Dünya’nın en iç kısmında yer alan çekirdeğin sıcaklığı, 6.000 dereceye kadar ulaşabilir; bu da Güneş’in yüzey sıcaklığından yalnızca 500 derece daha düşüktür. İç çekirdek katı demir-nikelden oluşurken, dış çekirdek ise sıvı metal bileşenlerden meydana gelmektedir. Burada kazmaya çalışmak, bir nevi çorba karıştırmak gibidir; sonuca ulaşmak imkânsızdır.
Günümüzdeki teknolojik gelişmeler ne durumda? Şu ana kadar insanlık, kazmayı başardığı en derin noktayı Kola Süper Derin Sondaj Kuyusu ile belirlemiştir. Rusya’da gerçekleştirilen bu sondaj çalışmasında, 12 kilometre derinliğe ulaşılmıştır ve bu, Dünya’nın çapının yaklaşık yüzde 0,2’sine tekabül etmektedir! Ancak bu kazı burada sona ermiştir, zira sıcaklık beklenenden çok daha fazla artmış ve ekipmanların dayanıklılığı yetersiz kalmıştır.
Teorik olarak mümkün mü? Bilim kurgu dünyasında belki bu tür bir kazı gerçekleştirilebilir; ancak günümüz bilimi ve teknolojisi ile bırakın, Dünya’nın öbür tarafına ulaşmayı, mantoyu geçmek bile neredeyse imkânsızdır. Ayrıca, diyelim ki bu devasa kazıyı başardık; kazdığımız dev delik, Dünya’nın yapısal dengesini bozabilir ve doğal afetlere yol açabilir.
Sonuç itibarıyla, dünyanın öbür tarafına kadar kazmak, harika bir hayal gücü egzersizi olsa da pratikte bu, mümkün değildir.
Kaynaklar: How Stuff Works, The Conversation, Live Science
Bunları da inceleyebilirsiniz:
