Gece Gökyüzündeki Gizemli Işıklar: Meteorlar ve Meteor Yağmurları
Gece gökyüzüne baktığınızda, yıldızların yanı sıra meteorlar ve meteor yağmurlarıyla karşılaşmış olabilirsiniz. Ancak bu durum, meteorların boyutunun küçük olduğu anlamına gelmez. Bu konuyu daha iyi anlamak için bazı terimlerin açıklamasına bakalım.
Meteor terimi, atmosferde yanan bir uzay çöpü parçasının sebep olduğu ışık izini ifade eder. Meteorlar, uzayda dolaşan meteoroidlerin Dünya atmosferine girmesiyle oluşur. Atmosferdeki bu yanma süreci, görsel bir şölen sunarak izleyenleri büyüler. Ayrıca, meteoroidlerin Dünya’nın veya başka bir gezegenin yüzeyine ulaşan kalıntılarına ise meteorit denir.
Meteoritler, çok geniş bir boyut aralığına sahip olabilir. Ancak, Dünya’nın atmosferine giren uzay çöplerinin büyük bir kısmı, Güneş sistemi içerisindeki kuyruklu yıldızlardan dökülen toz parçacıklarıdır. Bu tozlar genellikle oldukça küçük boyutlara sahiptir. Meteorların atmosfere giriş hızları da oldukça dikkat çekicidir; bu hız, saniyede 11 ila 72 kilometre arasında değişir. Uzay boşluğunda bu hızla hareket etmek oldukça kolaydır, çünkü onları durduracak herhangi bir engel yoktur.
Dünya’nın atmosferi ise maddeyle doludur ve bu durum, hareket eden nesneler üzerinde büyük bir sürtünme etkisi yaratır. Bu sürtünme, meteoroidin yüzeyinde yeterli ısı üretir, böylece meteoroid katman katman buharlaşır ve gözle görülen bir meteor ışığı oluşturur.
Peki, bir meteoroidin Dünya yüzeyine ulaşabilmesi için ne kadar büyük olması gerekir?
Yüzeye ulaşan meteoroidlerin çoğu, şaşırtıcı bir şekilde oldukça küçüktür. Bu parçacıklar, mikroskobik döküntüler ya da toz parçacıkları boyutunda olabilir. Görünür meteorlar oluşturacak kadar büyük olan meteoroidler için gereken minimum boyut tahminleri ise değişkenlik gösterir. Bunun nedeni, boyuttan başka birçok faktörün de etkili olmasıdır. Örneğin, bir meteoroidin giriş hızı, yüzeye ulaşma olasılığını etkileyen önemli bir faktördür, çünkü bu hız, sürtünme miktarını belirler. Ancak genel olarak, bir meteoroidin Dünya yüzeyine ulaşabilmesi için en az bir bilye boyutunda olması gerektiği kabul edilir. Daha küçük parçacıklar, Dünya’nın yaklaşık 80 ila 120 km yukarısındaki atmosferde yanar ve bu nedenle yüzeye ulaşamazlar.
Kaynaklar: How Stuff Works, Physics
İlginizi çekebilir:
Kaynak: Webtekno
