Google’ın ‘öğrenen yapay zekâ sinir ağı’ oluşturan şirketi DeepMind, geçtiğimiz gün yapay zekanın geleceği için önemli bir başarıya imza attı. Şirket, geliştirdiği yapay zekâyı nükleer füzyon reaksiyonunu kontrol etmeyi öğretti. Yapay zekâ, İsviçre Plazma Merkezi ortaklığıyla bu karmaşık süreci kontrol etmek üzere eğitildi.
İnsanlığın nükleer füzyon araştırmalarında günümüzün en büyük aracı olan tokamaklar, hidrojen atomlarının aşırı yüksek sıcaklıklarda birbirleriyle çarpıştığı bir ortam yaratıyor. Bu reaksiyon sayesinde ortaya Güneş’in yüzey sıcaklığından bile daha sıcak, sürekli dönen bir plazma ortaya çıkıyor. Bu plazmayı kontrol etmekse nükleer füzyonun potansiyelini kullanmak için bir anahtar görevi olacak. İşte DeepMind, bu noktada devreye giriyor.
Yapay zekâ, plazmanın şeklini kontrol etmeyi öğrendi:
Plazmayı kontrol etmek günümüzün en büyük mühendislik zorluklarından birisi olurken DeepMind, plazmayı otonom şekilde kontrol etme görevini üstlenecek. Nature dergisinde yayımlanan araştırmaya göre yapay zekâ, tokamakın içindeki 19 manyetik bobini geliştirilen ‘derin pekiştirmeli öğrenme sistemi’ sayesinde kontrol edecek.
Sistem, ilk etapta bir simülasyon içinde eğitilmeye başladı. Öğrendiği ilk şey, 19 manyetik bobinin ayarının değiştirilmesiyle plazmanın şeklinin nasıl değiştiğiydi. Bunun ardından sisteme plazmanın olması gerektiği bazı şekiller verildi ve yapay zekâ, bu şekilleri yeniden oluşturmaya çalıştı. En sonunda yapay zekâ, şekilleri en doğru şekilde nasıl oluşturabileceğini öğrendi. Üstelik simülasyonda gösterdiği başarıyı, ‘Tokamak à Configuration Variable (TCV)’ isimli tokamak üzerinde gerçek hayatta da gösterdi.
Yapay zekânın nükleer füzyonu kontrol etme girişimi, aslında tarihte bir ilk değil. Google, 2014 yılından bu yana TAE Technologies isimli şirketle birlikte makine öğrenimini füzyon reaktörünün farklı bir türünde uygulama üzerinde çalışıyor. Bunun yanı sıra Birleşik Krallık’taki Birleşik Avrupa Torusu, plazmanın davranışını öngörmek için yapay zekadan yardım alıyor.
Bilim dünyasının yanı sıra bu konsept, aslında daha önce de milyonların karşısına çıkmıştı. Spider-Man evrenindeki Doc Ock, bir yapay zekâ geliştiriyor ve yapay kollarıyla füzyon reaktörünün kontrol altında olmasını sağlıyordu – sağlamaya çalışıyordu…
Kaynak: Webtekno
