Killifish: Su Dışında Yaşam Savaşçıları
Kulağa oldukça tuhaf geliyor, değil mi? İçten içe “Bu nasıl bir balık!” cümlesini kurduysanız, yalnız değilsiniz. Gelin, bu garip balıkların özelliklerine ve yeteneklerine daha yakından bakalım.
Genellikle Afrika, Güney Amerika ve Asya’nın sulak alanlarında rastladığımız killifish, kuyruklarından nefes alabilme yeteneği ile dikkat çekiyor. Çoğu killifish, aynı su kütlesinde bulunan bir yumurtadan çıkarak hayatına başlar, belirli bir süre yaşar ve ardından ölür. Ancak, türün bazı üyeleri oldukça cesur olup kendilerini büyük bir maceranın içine atma cesaretini gösterirler.
Sınırlı kaynaklar veya yiyecekler için yoğun bir rekabet olduğunda ya da bir avcı onları tehdit ettiğinde, bazı killifishler, kuru topraklarda inanılmaz mesafeler kat ederek karanın derinliklerine hatta ormanların içine doğru yol almaya karar verirler. Üstelik bunu zıplayarak gerçekleştirirler. Bu etkileyici göç, hem sıçrama yeteneklerine hem de kuyruklarından nefes alma becerilerine bağlıdır.
Çoğu balığın solungaçları, hepimizin bildiği gibi su dışında işlevini yitirir. Bu nedenle birçok balık, havada veya karada uzun süre kalırsa yaşamını yitirir. Ancak killifishler için durum oldukça farklıdır. Bu balıklar karada iken, oksijen almak için yüzeye oldukça yakın dururlar ve böylece kuyruklarından nefes alabilirler. Onlar, bu şekilde evrimleşmişlerdir. Başlangıçta kulağa mantıksız gelebilir, ancak bu yetenekleri sayesinde su dışında 15 saate kadar hayatta kalabilirler. Hatta bu süre zarfında, su aramak için kendi vücut uzunluklarının 6.000 katı kadar mesafe kat edebilirler. İtiraf edin, bu oldukça etkileyici, değil mi?
Ancak burada bilim insanlarını düşündüren bir soru var: Bazı killifishler sıçrama hareketini gerçekleştirirken bazıları bunu asla yapmıyor. Peki, bunun nedeni nedir? Araştırmacılar killifishleri çeşitli testlere tabi tutsalar da henüz bu sorunun net bir cevabını bulamadılar; ancak elbette bazı teorileri mevcut.
- Killifish türünün bazı bireyleri cesur ve maceracı olabilirken, bazıları bu cesaretten yoksun kalabilir.
- Genetik faktörler de rol oynayabilir. Yani bazı killifishler, sahip oldukları cesaretle bu yeteneklerini özgürce kullanırken, diğerleri utangaç olup bulundukları yerde kalmayı tercih eder.
Öte yandan, bilim insanları bu balıkları mikroskop altında inceleyerek, onlara dair tüm ayrıntıları keşfetmeye devam ediyor. İncelemelere göre killifishlerin kuyrukları, tuhaf bir şekilde oldukça ince. Hatta yalnızca birkaç hücre kalınlığında. Kuyrukları, sudan çıktıklarında dışa doğru açılıyor ve sahip oldukları kırmızı kan hücreleri, mikroskop altında kılcal damarları incelendiğinde rahatlıkla gözlemlenebiliyor. Kan hücreleri ve kılcal damarları, öylesine farklı bir dizilime ve yapıya sahip ki, bu da onların neden zıpladıklarını ya da su dışında kuyruklarından nasıl nefes aldıklarını açıklıyor.
Kaynaklar: IFL Science, Aqueon
Kaynak: Webtekno
