Kızıl Gezegen’in Kırmızılığının Sırrı
Mars, evrenin en dikkat çekici gezegenlerinden biri olarak, kırmızı rengiyle tanınır. Ancak bu rengi veren asıl etken nedir? Bilim insanlarının görüşleri de oldukça ilginç ve tartışmalı. Gelin, sır perdesini aralayalım.
Mars’ın kırmızı rengi, onu diğer gezegenlerden ayıran en belirgin özelliğidir. Fakat son zamanlarda yapılan araştırmalar, bu rengi oluşturan faktörlere dair yeni bilgiler sunmakta ve var olan bazı ezberleri bozmakta. Bilim insanları, Mars’taki kayaların paslanmasının, daha önce düşünüldüğü gibi kuru ortamlarda hematit oluşumuyla değil, suyun etkisiyle meydana geldiğini öne sürüyorlar. Bu gezegenin demir açısından son derece zengin olduğu ve uzun zaman önce yaşanan paslanma süreçlerinin bir sonucu olarak kırmızı bir renk kazandığı biliniyor. Milyarlarca yıl boyunca demir içeren kayaların parçalanması, gezegenin yüzeyinin parlak kırmızı bir tozla kaplanmasına yol açıyor. Hatta bu toz öylesine yoğun ki, Mars’a çıplak gözle bakıldığında bile geç saatlerde gökyüzünde kırmızı bir ışık yaydığı görülüyor.
Ancak bir kayanın paslanması elbette farklı yollarla gerçekleşebilir. Yeni araştırmalar, Mars yüzeyinde bir zamanlar sıvı suyun var olduğuna dair güçlü kanıtlar sunuyor. Keşif araçlarıyla elde edilen veriler de, geçmişte bu gezegenin ıslak bir ortam yüzeyine sahip olduğunu göstermekte. Ancak burada bir çelişki mevcut. Mars’ı derinlemesine inceleyen uzay araçları, bir miktar Mars tozu topluyor ve bu toz üzerinde yapılan gözlemlerde suyun varlığına dair herhangi bir kanıt bulamıyorlar. Bu durum, bilim insanlarını Mars’a rengini veren mineralin, ıslak değil de kuru koşullarda oluşan ve kırmızımsı bir renge sahip olabilen ‘hematit’ olduğunu düşünmeye yönlendiriyor. Bu teori, hematitin Mars’ın yüzeyindeki su kaybolduktan sonra oluştuğunu öne sürüyor.
Öte yandan bazı bilim insanları, ‘ferrihidrit’ isimli alternatif bir mineralin de Mars gezegeninin paslanmasına neden olabileceğini savunuyor. Ferrihidrit, soğuk suyun varlığında hızla oluşabilen bir demir oksit minerali. Aslında bu mineralin, Mars’ın kırmızılığında bir katkısının olabileceği düşünülmüştü ve bu konuda çeşitli çalışmalar yapılmıştı; ancak yeterli kanıta ulaşılamamıştı. Sonrasında, kırmızılığa neden olanın hematit mi yoksa ferrihidrit mi olduğunun kesin bir şekilde belirlenebilmesi için örnekler laboratuvar ortamına gönderildi. Ve en iyi eşleşme, hematitle değil, ferrihidrit ile sağlandı. Bu sonuç, söz konusu mineralin Mars’ın yüzeyinde, gezegen hâlihazırda ıslakken oluştuğunu ve daha sonra parçalanarak geniş alanlara yayıldığını göstermekte.
Kaynaklar: Mashable, Science Alert
Kaynak: Webtekno
