Eğer gündelik yaşamınızdaki en basit olaylarda bile tüm talihsizliklerin ve olumsuzlukların peşinizi bırakmayacağını düşünüyorsanız, nosebo etkisi ile karşı karşıya olabilirsiniz. Bu etki, kişinin zihninde oluşturduğu olumsuz beklentilerin, fiziksel veya zihinsel rahatsızlıklara yol açması durumudur. Şimdi nosebo etkisini daha detaylı bir şekilde ele alalım ve bu olumsuz düşüncelerin üstesinden gelmek için neler yapabileceğinizi görelim.
Nosebo etkisi, tıbbi veya psikolojik bir bağlamda, olumsuz beklentilerin bir sonucu olarak bireyin kendini kötü hissetmesi durumudur. Plasebo etkisinin zıttı olarak değerlendirilen bu olgu, kişinin kendisine zarar vereceğine dair inancı ile ortaya çıkar. Aslında, bu etki beynin karmaşık süreçleri sonucunda gelişir ve doğal olarak bireyin psikolojik durumunu da olumsuz etkiler.
- Örneğin, bir ilacın yan etkilerinden endişe duyan bir birey, ilacı kullandığında bu yan etkileri daha yoğun bir şekilde yaşayabilir. Bu durumda yaşanan şikayetler, ilacın etkisinden değil, tamamen bireyin beklentilerinden kaynaklanmaktadır.
- Aynı şekilde, günlük yaşamda nosebo etkisini fark etmeden de deneyimleyebilirsiniz. Örneğin, bir doktorun verdiği ilacın baş dönmesine neden olabileceği uyarısını almanız durumunda, bu olasılığı düşünmeye başladığınız an, zihninizin vücudunuz üzerindeki etkisi devreye girebilir.
- Belki de ilacı aldıktan sonra hiçbir yan etki yaşamayacaktınız, ancak doktorun bu ihtimali gündeme getirmesi, sizi rahatsız edebilir.
Bunun dışında, bir arkadaşınızın yemeğiniz hakkında olumsuz bir yorum yapması sonrası mide bulantısı hissetmeniz de bir başka örnektir. Gerçekte, bu mide bulantısı tamamen psikolojik bir etkidir; yediğiniz yemeğin içeriğinden değil, zihinsel bir tetiklenmeden kaynaklanmaktadır.
Internet üzerindeki yanlış bilgiler de nosebo etkisini tetikleyebilir. Bir ürün veya yiyecek hakkında okuduğunuz kötü yorumlar, o ürünü kullanmaya başladığınızda kendinizi kötü hissetmenize yol açabilir. Yani, zihninizdeki olumsuz beklentiler, vücudunuzun gerçek fizyolojik tepkilerini etkileyebilir.
Ayrıca, sosyal medya da günlük yaşamımız üzerinde önemli bir etkiye sahiptir. Burada bazen doğru olmayan bilgiler hızla yayılabilmektedir. İnternet üzerinden karşılaştığınız asılsız sağlık bilgileri veya ürünlerle ilgili yanlış iddialar, nosebo etkisi altında kalmanıza neden olabilir. Son dönemde yapılan araştırmalar, sosyal medyada yayılan bilgi kirliliğinin hem fiziksel hem de zihinsel sağlık üzerinde önemli sonuçları olduğunu göstermektedir.
Peki, bu etkiyle nasıl başa çıkabilirsiniz? En etkili yöntemlerden biri, nosebo etkisi altında olduğunuzu fark etmek ve bunu kabul etmektir. Olumsuz düşüncelerle kapıldığınızda, bunların bir yanılsama olabileceğini kendinize hatırlatmalısınız. Örneğin, bir iş görüşmesi öncesinde “Kesin başarısız olacağım” şeklindeki bir düşünceye kapıldığınızda, bunun gerçek olmadığını ve yalnızca endişelerinizden kaynaklandığını kendinize hatırlatabilirsiniz.
Elbette, profesyonel bir yardım almak da bu süreçte en doğru yaklaşım olacaktır. Kaynaklar: Medsafe, Science Direct, Health Line
İlginizi çekebilir:
Kaynak: Webtekno
