Temiz Kokuların Etkisi: Davranışlarımız Üzerinde Derin Bir İzlenim
Literatürde yer alan “The Smell of Virtue: Clean Scents Promote Reciprocity and Charity” (Erdem Kokusu: Temiz Kokular Karşılıklılığı ve Hayırseverliği Teşvik Eder) isimli araştırma, kokuların davranışlarımız üzerindeki etkisini çarpıcı bir bakış açısıyla incelemektedir. Araştırmanın temel amacı, temiz kokuların bireylerin güven, cömertlik ve yardımseverlik gibi sosyal davranışları üzerindeki etkisini ortaya koymaktır.
İlk olarak, araştırmanın metodolojisini incelemek faydalı olacaktır. Araştırma çerçevesinde iki ana deney gerçekleştirilmektedir. İlk deneyde temizlik kokularının güvene dayalı davranışlar üzerindeki etkisi, ikinci deneyde ise bu kokuların yardımseverlik üzerine olan etkisi araştırılmaktadır. İlk deneyde 16’sı erkek, 12’si kadın olmak üzere toplam 28 katılımcı yer alırken, ikinci deneyde 72’si erkek, 25’i kadın ve 2’si belirtilmemiş olmak üzere 99 lisans öğrencisi katılım göstermiştir.
Araştırmanın kapsamı, odanın temiz kokularla donatılmış olup olmamasının, güven bağlamındaki geri ödeme davranışları ve yardım projelerine katılma ile bağış yapma eğilimleri üzerindeki etkisini incelemektedir.
Peki, bu araştırmanın bulguları neyi işaret ediyor? Temiz bir kokuya sahip odada bulunan katılımcılarda güven ve adalet duygusunda belirgin bir artış gözlemlenmiştir.
Deney kapsamında yapılan güven oyununda, temizlik kokulu odada bulunan katılımcıların, diğer katılımcılara nazaran daha fazla para iade ettiği tespit edilmiştir. Bu durum, temizlik kokularının güven duygusunu ve adalet davranışlarını artırabileceğine işaret etmektedir. Ayrıca, temizlik kokulu odada yer alan katılımcıların yardım projelerine katılma konusunda daha yüksek bir istek gösterdiği de gözlemlenmiştir.
Sonuçlar, temizlik kokularının cömertlik duygusunu tetiklediğini açıkça ortaya koymaktadır. Araştırmacılar, temizlik kokulu ortamda bulunan katılımcıların %22’sinin bağış yapmaya istekli olduğunu, kokusuz ortamda bulunan katılımcılarda ise yalnızca %6’sının bu isteği taşıdığını belirtmektedir. Bu bulgu, temizlik kokularının bireylerin sosyal yardımlaşma motivasyonlarını artırabildiğini göstermektedir.
Özünde, araştırma bulguları kokuların insan davranışları üzerinde ne denli büyük bir etkisi olduğunu ortaya koymaktadır. Bu sonuçlar, mağaza ortamlarında kullanılan kokunun stratejik bir araç olarak değerlendirilebileceğini de göstermektedir. Kokuların davranış üzerindeki etkisi düşünüldüğünde, mağaza kokularının yalnızca bir atmosfer yaratma veya müşterileri rahatlatma aracı olmaktan öteye geçerek müşterilerin davranışlarını ve satın alma kararlarını etkileyebileceği açıkça görülmektedir.
Kaynak: Sage Journals
Kaynak: Webtekno
