Dizinin yaratıcısı Charlie Brooker, ChatGPT ile bir bölüm yazmayı denediğini ancak çıkan sonucu beğenmediğini dile getirmişti. Belki de kullanmayı bilmiyordur ama bir gerçek var ki yeni sezonun bölümlerini ChatGPT yazsa çok daha iyi bölümler izleyebilirdik. En azından biz bu denememizde, hiç de fena olmayan bir sonuç elde ettik.
Yıl 2035. Türkiye sokakları karışık. Siyasi kutuplaşma, herkesin üzerine bir ağırlık gibi çökmüş durumda.
Hükûmetin kurduğu “Birleştiriciler” adlı teknoloji grubu, kutuplaşmayı sonlandırabilecek bir teknoloji olan Polarize’ı geliştirmiştir.
Yapay zekâ tabanlı Polarize, genetik kodları ve kişinin geçmiş yaşantısını okuyarak politik eğilimleri belirliyor ve radikal düşünceye sahip kişilerin kutuplaştırıcı yanlarını siliyor. Algoritmasının işleyişi ise sadece bu teknoloji grubunun bildiği bir sır.
Vatandaşların tamamı, adeta bir kimlik kartı gibi olan kontakt lensleri kullanıyor.
Mecburi olan bu lensler aracılığıyla insanlar hem sosyal medyada eğleniyor hem uzaktan çalışıyor hem de gündemi takip edebiliyor. Artık ne cep telefonu ne de televizyon var. Bu lensler çıkarıldığı takdirde polis departmanları harekete geçerek o bireyi tutukluyor. Polarize yazılımının bu lenslere yüklenmesi planlanıyor.
Zeynep adındaki genç, yetenekli ve idealist bir stajyer; Birleştiriciler’e yeni katılıyor.
Toplumdaki kutuplaşmayı önleyecek bir teknolojiye katkıda bulunmanın hayaliyle işe girdi. Ancak Polarize’ın ne olduğunu tam olarak öğrenme fırsatı bulduğunda, bu teknoloji hakkında farklı düşüncelere sahip olmaya başlar.
Polarize, aslında insanları iki gruba ayıran ve herkesi “biz” ve “onlar” şeklinde etiketleyen bir programdır. Hükûmetin politik eğilimlerine uymayanların beyinleri, algoritmalara maruz kalarak tek bir siyasi görüş altında birleştirilmeye çalışılıyor. Zeynep, bu durumun farkına varır ve buna engel olmak için harekete geçer. Gizlice yeni bir algoritma üzerinde çalışmaya başlar.
Zeynep, bir yandan da Birleştiriciler’in baş mühendisi Ahmet’in, Polarize’ı kamuoyuna tanıtmak için düzenlediği basın toplantısını izler.
Ahmet, Polarize’ın toplum üzerindeki olumlu etkilerinden bahsederken, Zeynep ise yalanları bildiği için acı çekmektedir.
Zeynep, en yakın arkadaşı Anıl’a, Polarize’ın özgür düşünceyi engelleyen bir kontrol mekanizması olduğunu anlatır. Anıl, Zeynep’in endişelerini anlar ve ona destek verir. İkisi birlikte, Polarize’ın algoritmasını değiştirebilmek için gizlice çalışmaya başlarlar.
Fakat zaman onların lehine işlememektedir. Polarize, beklenmedik bir şekilde erkenden halka sunulur.
Herkesin indirip yüklemesi mecburi olan Polarize uygulaması, insanlara tek bir fikri yavaş yavaş empoze etmeye başlar. İlk günlerde hiçbir değişiklik olmamış gibi hissedilir ancak yıllar içinde çok sayıda görüntü izletilerek ülkede her şeyin yolunda olduğu izlenimi verilecektir.
Yıllar geçer. Polarize gerçekten de karşıt görüşteki insanların politik eğilimlerini değiştirir ve hükûmetin iyi işler yaptığına dair başarılı bir kurgu oluşturur. Bu süreçte Zeynep ve Anıl da lens takmak zorunda oldukları için ister istemez Polarize’a maruz kalmışlardır.
Polarize, toplumda o beklenen birlik ve bütünlüğü yaratmıştır.
Fakat bunun bedeli, tüm bireylerin tek tip politik duruşa sahip olmalarıdır. Farklı düşünceye yer yoktur artık. Anıl da Polarize’ın etkisi altında kalarak Birleştiriciler’i destekler hale gelmiştir.
Zeynep ise daha önce bildiği gerçekler nedeniyle Polarize’ın etkisi altına girmemiştir. Anıl’ın kendisini Birleştiriciler’e ispiyonlamasıyla birlikte, o artık bir kaçaktır. Ama vazgeçmez. Yıllar geçse de geliştirmeye devam ettiği algoritmasının üzerinde çalışmaya devam eder.
Zeynep, güvendiği az sayıda kişiden oluşan bir hacker grubu ile iş birliği yapar.
Bu yeni ekiple birlikte, algoritmasını oluşturma süreci hızlanır. Daha hızlı ve etkili çalışırlar. Artık Polarize’a karşı bir şansları olduğunu hissederler. Algoritmalarına “Ayna” adını verirler.
Ve nihayet, Zeynep ve hacker ekibi, Polarize’ın altyapısına sızmayı başarır.
Toplumdaki her bireyin ekranında aniden bir mesaj belirir: “Birazdan yeni algoritmamız olan ‘Ayna’yı tanıtacağız. Bundan sonra Polarize’ın yerini alacak. Ayna, bir manipülasyon aracı değil; insanlara gerçeği, insanlık değerleri arasındaki karmaşık bağları daha net gösteren bir yazılımdır.”
Zeynep devam eder. “Son 3… 2… 1… Artık Polarize’ın size gösterdiği sahte dünya yok. Bunun yerine, kendinizi karşıt görüşte olduğunuz insanın gözünden göreceksiniz. Ayna, aslında bir empati aynası. Kendinize kendi gözünüzden değil, hiç anlaşamadığınız insanların gözünden bakıp onlara da hak vererek kendi yanlışlarınızı görebileceksiniz.”
Zeynep’in sesi yüksek ve keskin bir şekilde duyulur: “Unutmayın, bunca yıl gördüğünüz olumlu şeyler Polarize tarafından yaratıldı ve sadece Ayna tarafından gerçek görüntüleri görebilirsiniz. Eğer hemen şimdi herkes lensini çıkarıp gerçek dünyaya bakarsa hiçbir şeyin yolunda gitmediğini görebilirsiniz. Lensleri çıkardığınızda tutuklanmayacaksınız, çünkü 100 milyon insan aynı anda bunu yapacak.”
Aynaların içine bakan halk, kendi politik düşüncelerinin ve toplumun kutuplaşmasının gerçek yüzünü görür. Ancak yıllar boyunca Polarize yüzünden yıpranan halkın psikolojik ve fizyolojik olarak toparlanması kolay olmayacaktır.
Ayna, her bir kişinin kendi politik görüşlerini ve değerlerini düşünmesini, sorgulamasını sağlar. Bu yüzleşme, toplumun karmaşık ve çeşitli düşüncelerinin bir yansımasıdır.
Zeynep, halkın “Ayna”yı nasıl kullandığını ve Ayna’nın kutuplaşmayı azaltmada nasıl etkili olduğunu gözler. Ayna, insanların kendi inançlarını ve değerlerini sorgulamasını sağlar, başkalarının inançlarını ve değerlerini anlamasını sağlar.
Zeynep’in gözlerindeki kararlılık, düşüncelerinin derinliklerine kadar inanılan bir vizyonun parıltısıdır.
Son sözlerini söylerken, sesi titrek ama kararlıdır: “Bizim yarattığımız bu Ayna, gerçek bir değişimin başlangıcı olabilir,” diye bağırır. “Ama sonuçta, gerçek değişim bizim elimizde. Kendimize dürüst bir şekilde bakmalı, anlamalı ve saygı göstermeliyiz. Sadece bu şekilde kutuplaşmayı aşabilir ve toplumumuzu birleştirebiliriz.”
“Empati Aynası, sizin yerinize politik yargılarda bulunmaz,”diye devam eder. “Aksine, sizleri başkalarının gözünden dünyayı görmeye, anlamaya davet eder.”
Bu ifadeleri toplumda büyük bir çalkantıya yol açar. Empati Aynaları, her bir kişinin karşıt politik görüşlere sahip bir kişinin gözünden dünyayı görme fırsatı sunar.
Birleştiriciler bu durumu sadece izlemekle yetinir, ani bir aydınlanma yaşayan topluma karşı yapabilecekleri bir şeyin olmadığını fark ederler ve ülkeden kaçmak için her şeyi yaparlar.
Son sözlerini ekler Zeynep: “Empati Aynası, bizim kutuplaşmış bir toplumda birbirimizi anlamanın bir yolu olabilir. Ama sonuçta, gerçek değişim bizim elimizde. Empati Aynası’nı kullanmalı, başkalarının deneyimlerini anlamalı ve saygı göstermeliyiz. Sadece bu şekilde kutuplaşmayı aşabilir ve toplumumuzu birleştirebiliriz.”
Bu cümleler, halkın zihninde tekrar tekrar yankılanır.
– SON –
Kaynak: Webtekno
