Zeki insanların daha başarılı olduğu yönündeki yaygın görüş gerçek olabilir mi?
University of Bath tarafından gerçekleştirilen kapsamlı yeni bir araştırma, yüksek IQ seviyesine sahip bireylerin sadece akademik başarılarıyla sınırlı kalmayıp, aynı zamanda geleceğe dair daha doğru ve isabetli tahminlerde bulunabildiklerini ortaya koyuyor. Bu yetenek, karar alma süreçlerini doğrudan etkileyerek, sağlık, finans ve kişisel ilişkiler gibi hayatın kritik alanlarında önemli farklar yaratıyor. Dolayısıyla, “Kariyer veya yatırım kararları mı?” veya “İlişkimi sürdürmeli miyim?” gibi sorulara verdiğiniz cevaplar, aslında IQ seviyenizle yakından ilişkili olabiliyor.
IQ seviyesi ve öngörü becerileri arasındaki bağlantı
İngiltere’de 50 yaş üzeri bireyler üzerinde yapılan çalışma, katılımcılardan kendi ömrüne dair tahminler yapmalarını istedi. Bu tahminler, resmi istatistiklerle karşılaştırıldığında, düşük IQ’lu bireylerin hata oranlarının yüksek IQ’lu bireylere göre iki kat fazla olduğunu gösterdi. Bu fark, sadece bilgi eksikliğinden değil; olaylara olasılık temelli bakma yetisinin ve olayları değerlendirme biçiminin farklılığından kaynaklanıyordu. Çalışmada, İngiltere’nin resmi yaşam beklentisi tabloları ve bireylerin öngörüleri karşılaştırıldı. Katılımcıların IQ seviyeleri, çeşitli bilişsel testler ve genetik veriler kullanılarak belirlendi. Sonuçlar, yüksek IQ’ya sahip bireylerin daha gerçekçi ve tutarlı öngörüler yapabildiğini ortaya koydu.
Türkiye’deki karar alma alışkanlıklarına yansıması
Geçmişte yapılan birçok çalışma, Türkiye’de bireylerin içgüdüsel ve duygusal kararlar almaya daha yatkın olduğunu gösteriyordu. “Ne zaman emekli olmalıyım?”, “Bu yatırımı yapmalı mıyım?” gibi sorular genellikle analiz ve planlamadan çok hislere dayanıyordu. Ancak, bu yeni araştırma, kararlarımızın başarıyla sonuçlanma olasılığının IQ seviyemizle yakından ilişkili olduğunu gösteriyor. Tabii ki, yüksek IQ’nun tek başına mutlu ve doğru kararlar almamızda yeterli olmadığını da unutmamak gerekir. Sağlık ve finans gibi alanlarda, bilgileri sadece sayısal değil, olasılık değerleriyle de sunmak, özellikle finansal okuryazarlık seviyesi düşük bireylerin doğru kararlar almasını kolaylaştırabilir. Yani, IQ seviyeniz kadar, bilgi birikiminiz ve deneyimleriniz de kararlarınızda önemli rol oynuyor. Bu durum, özellikle ekonomik ve siyasal hareketliliğin yüksek olduğu Türkiye gibi ülkelerde daha da belirgin hale geliyor. Ancak bu konuda bilimsel veriler henüz yeterince mevcut değil.
Genetik faktörlerin rolü ve eğitimle gelişme imkanı
Araştırma, zekâ ile ilişkili bazı genetik işaretleyicilerin de öngörü yeteneklerini etkilediğine değiniyor. Fakat, burada önemli bir vurgu yapmak gerekirse; IQ seviyesi, kader değil. Eğitim, bilgiye erişim ve teknolojik gelişmeler sayesinde geliştirilebilir bir kapasitedir. Bir karar verdiğinizde ve fark ettiğinizde, IQ seviyeniz suçlamadan önce yeterince bilgiye dayandığınızdan emin olmalısınız. Bu nedenle, bu araştırma, “Zekiysen kazanırsın” ifadesinden çok, “Zekiysen, bilgiyi doğru kullanırsın” mesajını veriyor.
Geleceği tahmin etme becerinizi nasıl geliştirebilirsiniz?
Sizler ne düşünüyorsunuz? Kararlarınızı içgüdüsel mi, yoksa analitik ve mantıklı yaklaşımlarla mı alıyorsunuz? Geleceği tahmin etme ve öngörü becerinize 10 üzerinden kaç verirsiniz? Yorumlarınızı bizimle paylaşmayı unutmayın!
Kaynak: Webtekno
