Ticaret Bakanlığı, otomotiv sektöründeki stokçuluk, fahiş fiyat uygulamaları, spekülatif fiyat artışlarıyla uğraş kapsamında son periyotta arka arda adımlar attı. Bakanlık, aldığı önlemlerin yanında kontrollerini de ağırlaştırdı.
Ticaret Bakanlığı, 6 Temmuz’da İkinci El Motorlu Kara Taşıtlarının Ticareti Hakkında Yönetmelik’te değişiklik yaparak, ikinci el araçların üretici yahut distribütör tarafından tavsiye edilen aktüel satış fiyatının üzerinde fiyattan ilan yoluyla pazarlanmasına 1 Ocak 2024 tarihine kadar kısıtlama getirdi. Yarın prestijiyle yürürlüğe girecek bu uygulama, tüm gerçek ve hukuksal şahısların ferdî ve ticari ilanlarını kapsayacak.
Düzenlemeye nazaran, bu kısıtlama kapsamında, tüm gerçek ve hukukî şahıslar, düzenlemeye muhalif ilan vermeleri halinde “ilan platformları” tarafından uyarılacak. Bu ihtara karşın kelam konusu kısıtlamaya muhalif olarak verilen ilanları verenlere ait bilgiler platform tarafından Bakanlığa iletilecek.
Bu kapsamda, düzenlemeye ters her bir ilan “ikinci el motorlu kara taşıtı ticareti” kabul edilerek, ilanları verenler hakkında ilan başına 300 bin liraya kadar idari para cezası uygulanacak.
Bu nedenle, rastgele bir idari para cezasına maruz kalınmaması için, yeni yayınlanacak ve yayında olan taşıt ilanlarında fiyatın, tavsiye edilen aktüel satış fiyatını geçmeyecek halde belirlenmesi kıymet taşıyor.
Noterler engelliyor
Öte yandan, Bakanlık, 6 ay 6 bin kilometre pazarlama ve satış kısıtlamasının uygulama mühletini 1 Ocak 2024 tarihine kadar uzatmış ve bu düzenlemeye muhalif taşıt satışlarına da kısıtlama getirmişti.
Bu kapsamda, ikinci el motorlu kara taşıtı ticareti yetki dokümanıyla satış yapanların yanı sıra 2023 yılı içinde yetki evraksız en az 3 adet ikinci el motorlu kara taşıtı satışı yapan tüm gerçek ve hükmî şahısların 6 ay 6 bin kilometre düzenlemesine alışılmamış satışları noterlikler tarafından engellenmeye başlandı.
Bakanlık, 2023 yılı içinde yetki evrakı olmadan, 3’ten fazla ikinci el motorlu kara taşıtı satışı yapan kişisel ve kurumsal satıcıları da tespit ederken, sayıları 4 bin 800 olan bu satıcılardan kelam konusu satışlara ait savunmaları talep edildi. Bu bireylere yönelik de gelecek devirde para cezaları gündeme gelebilecek.
Bakanlık, bahse ait yaygın ve ağır kontrollere ülke genelinde devam edecek.
Stokçuluk faaliyetlerine bugüne kadar 75,2 milyon lira ceza kesildi
Öte yandan, bugüne kadar, pazarlama ve satış kısıtlamasına karşıt süreç tesis eden işletmelere 35 milyon 110 bin 527 lira idari para cezası uygulanırken, stokçuluk uygulamaları kapsamında 2021 ve 2022 yıllarında 15 yetkili bayiye 8 milyon 292 bin 360 lira, mayıs ayında tüketicilerin sıfır kilometre taşıtlara erişimini zorlaştırıcı uygulamalarda bulunduğu tespit edilen 4 yetkili bayiye 17 milyon 834 bin 400 lira idari para cezası kesildi.
Haziran ayı içinde ise müşterilerden taşıtın liste fiyatının üzerinde fiyat talep ettiği yahut müşterileri aksesuar almaya zorladığı tespit edilen 10 yetkili bayiye 49 milyon 44 bin 600 lira idari para cezası uygulanmasına karar verildi. İdari para cezası uygulanan 4 yetkili bayinin ikinci el motorlu kara taşıtı ticareti yetki dokümanları de iptal edildi. Stokçuluk faaliyetlerine karşı gerçekleştirilen kontroller sonucunda Haksız Fiyat Kıymetlendirme Konseyi tarafından bugüne kadar 75 milyon 171 bin 360 lira idari para cezası uygulandı.
Bakan Bolat uyarmıştı
Ticaret Bakanı Ömer Bolat da misyona gelir gelmez otomotiv dalı temsilcileriyle görüşmeler yaparak, bahse ait yeni tedbirler alınmasını sağlamıştı.
Bolat, yaptığı açıklamada, ilan sitelerinin 15 Temmuz’dan itibaren sıfır araç fiyatından daha yüksek ikinci el fiyatı koymamaları konusunda uyarıldığını belirterek, birkaç hafta içerisinde kelam konusu piyasada istikrarı sağlayacaklarını, ellerinde öbür enstrümanlar da olduğunu, adım adım ilerlediklerini söylemişti.
Motorlu Araç Satıcıları Federasyonu (MASFED) Genel Lideri Aydın Erkoç ise araç satış piyasasına ait düzenlemeler ve kontroller sonrasında piyasaların rahatlamaya başladığına işaret ederek, “Daha evvel vatandaşımız bayiye gittiği vakit araç bulamıyordu. Artık bayiler vatandaşları aramaya başladı. Bu manipülasyon köpüğünün biraz ortadan kalktığını görüyoruz. Sıfır araç bulununca ikinci el fiyatları da haliyle gerileyecek.” tabirini kullanmıştı.
