Bir klozet içindeki su tutucunun yanan bir odada mahsur kalan bir şahsa pak hava sağlayabileceğini öneren 1981 tarihli bir patentte, tuvaletler hayat kurtarıcı bir rol üstleniyor. Patent, bir oda zehirli gazlarla dolduğunda, odadaki şahısların yardım gelene kadar sudan içeri bir tüp sokarak ve bu tüpü üstte da görebileceğiniz üzere başka taraftan dışarı çıkararak hayatta kalabileceklerini öneriyor.
Bu sıra dışı niyet, zehirli duman soluması nedeniyle can kaybına neden olan çok katlı otel yangınlarından ilham alan William O Holmes’tan geliyor. Michigan Eyalet Üniversitesi’nin söylediğine nazaran, çıkan yangınlarda en yaygın vefat nedeni, yanmadan çok zehirli dumanları solumaktan kaynaklanıyor.
Bir yangının yayılmaya devam etmek için oksijene muhtaçlığı var. Bu yüzden yangın ortamındaki oksijenin emilerek yanması çok uzun sürmez. Bu ortamlarda mahsur kalan beşerler, soluyacak oksijen olmadığında, büyük olasılıkla çıkışlara yetişemeden yahut yardımın gelmesine vakit bulamadan bayılacaklardır.
Ancak yerleşik olarak açık havaya ulaşacak bir yol olduğunda, bu durum değişebiliyor. Ve tuvaletler de işte bu noktada devreye giriyor.
Bir klozet borusu yangını durdurmak için pek bir işe yaramasa da, Holmes bunun daha pak havaya hayat kurtarıcı erişim sağlayabileceğini ve yanan bir binanın içinde mahsur kalan insanlara canlı çıkmaları için bedelli ekstra dakikalar kazandırabileceğini savunuyor. Daima olarak bir ölçü sıvıyla dolu olan klozetlerde, deliğin kanalizasyona açık bir geçit olmasını tesirli bir biçimde önleyen bir su tutucu bulunur. Bu su ve hava sistemi, güzel olmayan kokuların geçmesini önlemek için değerli bir rol oynar.
Kokuların durdurulması, tıpkı vakitte dumanı da durdurabileceği manasına gelir ve bu nedenle Holmes’un fikri, su tutucudan bir şnorkelin geçirilerek başka taraftaki havaya erişmek üzerine kurulmuş. Bu sayede odada mahsur kalan kişi, yanmadığı sürece, kurtarma gruplarının bir oksijen tüpüyle gelip onları inançlı bir biçimde binadan çıkarmasına yetecek kadar uzun yaşayabilirler.
Tahmin edebileceğiniz üzere, asıl misyonu lağım kokularının geçmesini engellemek olan bu hava, solumak için pek alımlı bir seçenek değil. Lakin Holmes bunu da düşünmüş. Şnorkel kullanıcısının, boruda kalan lağım gazlarını süpürmek için evvel sifonu çekmesi gerekiyor ve sonrasında da otellerde var olan bir tasarım, havayı nötralize etmeye yardımcı olabiliyor.
Patentte, “Tuvaletin optimum formda çalışmasını sağlamak için kanalizasyon sınırına boru yahut baca formunda bir pak hava menfezi takmak yaygın bir uygulamadır” yazıyor ve devam ediyor: “Hava menfezi olağanda yüksek katlı bir otel üzere bir yapının çatısından üst yanlışsız uzanır ve onu ortamdaki pak havaya maruz bırakır. Ayrıyeten hava menfezi, kanalizasyon gazlarını ortama atacak ve tuvalet üzerindeki rastgele bir geri basıncı özgür bırakacak, böylelikle tahliye edildiğinde uğuldama yapmaz ve atık eserler, bilhassa üst kat tuvaletleri sifonu çekildiğinde alt kattaki tuvaletlere birikmez.”
Bu ortada şnorkel tasarımı, kanalizasyon borusu havasında kalan ziyanlı ve/veya zehirli safsızlıkları emebilen bir filtreye de sahip.
Kulağa ülkü gelmeyebilir, lakin bir yangında oksijensiz kalmaktan çok daha uygun bir seçenek olduğundan eminiz…
